ปลากระพง (Terapon) เป็นปลาที่พบได้ทั่วไปในน่านน้ำเขตร้อนของเอเชีย และแอฟริกา รวมทั้งประเทศไทยด้วย เป็นสมาชิกของไฟลัม Chordata ซึ่งหมายถึงพวกมันมีกระดูกสันหลังและระบบประสาทที่ค่อนข้างซับซ้อน ปลาชนิดนี้ถูกจัดอยู่ในชั้น Osteichthyes หรือ “ปลาที่มีกระดูก” ซึ่งต่างจากปลากระยา (Chondrichthyes) ที่มีโครงสร้างกระดูกอ่อน
มีหลายชนิดของปลากระพง แต่โดยทั่วไปแล้ว พวกมันจะมีรูปร่างลำตัวที่แบนข้างและปากกว้าง ครีบหลังแบ่งออกเป็นสองส่วน และมีจุดเด่นคือ มีครีบท้อง (pelvic fin) ซึ่งช่วยให้พวกมันทรงตัวและว่ายน้ำได้คล่องแคล่วในกระแสน้ำแรง
ปลากระพงมักอาศัยอยู่ในบริเวณน้ำตื้น เช่น ทะเลสาบ, ป่าโกงกาง และปากแม่น้ำ พวกมันเป็นนักล่าที่เก่งกาจและมักกินอาหารที่เป็นสัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น กุ้ง, หอย, และปลาตัวน้อยๆ
นิยามทางวิทยาศาสตร์ของปลากระพง
- ชื่อวิทยาศาสตร์: Terapon
- ไฟลัม: Chordata
- ชั้น: Actinopterygii (ปลาครีบเดี่ยว)
- อันดับ: Perciformes (ปลาformes)
- วงศ์: Terapontidae
ลักษณะและรูปร่าง
ปลากระพงมีลักษณะโดดเด่นหลายประการ:
- ลำตัวแบนข้าง: ลำตัวของปลากระพงมีลักษณะแบนข้าง ซึ่งช่วยให้มันว่ายน้ำได้อย่างคล่องตัวในพื้นที่ตื้น
- ปากกว้าง: ปากของปลากระพงค่อนข้างกว้างและมีฟันแหลมคม เหมาะสำหรับการจับเหยื่อขนาดเล็ก
- ครีบหลังแบ่งสองส่วน: ครีบหลังของปลากระพงจะถูกแบ่งออกเป็นสองส่วน โดยส่วนที่อยู่ด้านหน้าจะมีติ่งแข็ง และส่วนที่อยู่ด้านหลังจะเป็นครีบอ่อน
- ครีบท้อง: ปลากระพงมีครีบท้อง (pelvic fin) ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของปลาในวงศ์ Terapontidae ครีบท้องนี้ช่วยให้ปลากระพงทรงตัวและว่ายน้ำได้อย่างคล่องแคล่ว
พฤติกรรมการหากิน
ปลากระพงเป็นนักล่าที่เก่งกาจ พวกมันมักจะอาศัยอยู่ในบริเวณที่มีพื้นทรายหรือโคลน ซึ่งเหมาะสำหรับการซ่อนตัวและจู่โจมเหยื่อ
- อาหาร: ปลากระพงกินอาหารที่เป็นสัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น กุ้ง, หอย, ปลาตัวน้อย
- วิธีการล่า: ปลากระพงมักจะแอบแฝงอยู่ในบริเวณที่มีความมืดหรือมีพืช aquatic ขัดขวางสายตา และจู่โจมเหยื่อที่ว่ายผ่านมา
วงจรชีวิต
ปลากระพงเป็นปลาที่วางไข่ โดยตัวเมียจะวางไข่ในบริเวณที่มีกระแสน้ำไหลอ่อน
- การสืบพันธุ์: ปลากระพงจะสืบพันธุ์ในช่วงฤดูฝน
- การฟักไข่: ไข่ของปลากระพงจะฟักเป็นตัวอ่อนภายใน 2-3 วัน
- อายุขัย: ปลากระพงสามารถมีชีวิตอยู่ได้ประมาณ 5-10 ปี
ความสำคัญทางเศรษฐกิจ
ปลากระพงเป็นปลาที่นิยมบริโภคในประเทศไทย และหลายประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พวกมันเป็นแหล่งอาหารที่มีโปรตีนสูงและมีราคาไม่แพง
ลักษณะ | ค่า |
---|---|
ความยาว trung bình | 15-25 ซม. |
น้ำหนัก trung bình | 200-500 กรัม |
สถานะอนุรักษ์ | ไม่เป็นอันตราย |
ความน่าสนใจของปลากระพง
นอกเหนือจากการเป็นแหล่งอาหารที่สำคัญแล้ว ปลากระพงยังมีลักษณะและพฤติกรรมที่น่าสนใจอีกด้วย:
- เสียงร้อง: ปลากระพงสามารถสร้างเสียงได้โดยใช้กล้ามเนื้อบริเวณเหงือก
- การปรับตัว: ปลากระพงสามารถทนต่อความเค็มในน้ำทะเลได้ดี และยังสามารถอาศัยอยู่ในน้ำจืดได้ด้วย
ปลากระพงถือเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญของระบบนิเวศทางน้ำ และเป็นแหล่งอาหารที่สำคัญสำหรับมนุษย์ การอนุรักษ์ประชากรของปลาชนิดนี้จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง.